Powrót z urlopu macierzyńskiego

Jakie prawa przysługują po urodzeniu dziecka?

Powrót młodej mamy do pracy często jest związany ze sporym stresem. Kobieta obawia się, że szef będzie sceptycznie nastawiony do jej dalszej obecności w firmie. Warto jednak pamiętać, że prawa pracownika uregulowane są przez zasady zawarte w Kodeksie pracy, do których przestrzegania zobowiązani są nie tylko pracodawcy, ale również kobiety, które zdecydowały się na powrót do danego przedsiębiorstwa.

Urlop macierzyński – co należy wiedzieć? – opowiada radca prawny Olsztyn

Każdej kobiecie, która urodziła dziecko, przysługuje prawo do urlopu macierzyńskiego trwającego dwadzieścia tygodni. Minimalny wymiar urlopu, z którego nie można zrezygnować, wynosi natomiast 14 tygodni. Jest to kwestia usankcjonowana prawnie, dlatego pracodawca nie może nalegać na szybszy powrót na dane stanowisko. Również młoda matka z własnej inicjatywy nie może zdecydować się na wcześniejszy powrót do obowiązków zawodowych. Według litery prawa po terminie 14 tygodni od momentu urodzenia dziecka matka może powierzyć opiekę ojcu dziecka, któremu przysługuje urlop ojcowski w maksymalnym wymiarze 6 tygodni.

Warto jednak pamiętać, że długość trwania samego urlopu jest zależna od liczby urodzonych dzieci. W przypadku matek, które urodziły bliźnięta, okres urlopowy będzie rozszerzony do 31 tygodni. Jeśli chodzi o trojaczki, będzie on wynosił 33 tygodnie, natomiast w przypadku czworaczków odpowiednio 35 tygodni.

Według przepisów z urlopu jednocześnie nie może skorzystać oboje rodziców. Urlop macierzyński w wymiarze ośmiu tygodni przysługuje kobietom, które poroniły.

Urlop macierzyński dla osób, które przysposobiły dziecko

Zgodnie z obowiązującym prawem nie tylko rodzicom biologicznym przysługuje urlop. Osoby, które przysposobiły dziecko mogą skorzystać z urlopu trwającego 20 tygodni. W przypadku bliźniąt trwa on 34 tygodni. Co istotne, z urlopu macierzyńskiego w wyjątkowych sytuacjach może skorzystać nie tylko ojciec dziecka, ale również osoba z bliskiej rodziny. Odstępstwa te występują w niektórych przypadkach, np. gdy matka nie może sprawować opieki nad noworodkiem z uwagi na swój stan zdrowia.

Powrót do pracy po urlopie macierzyńskim w świetle polskiego prawa 

Gdy urlop macierzyński się zakończy, pracownik może skorzystać z urlopu rodzicielskiego. Wówczas łącznie z urlopem rodzicielskim na opiekę nad dzieckiem można przeznaczyć 52 tygodnie, a więc pełny rok. Według prawa mogą z niego skorzystać oboje rodziców w tym samym czasie. Co istotne, urlop można wykorzystać już po zakończeniu urlopu macierzyńskiego. Obowiązuje od do momentu, w którym dziecko kończy 6 lat. Urlop rodzicielski można wykorzystać w całości za jednym razem lub rozłożyć go na maksymalnie cztery części.

Matki oraz inne osoby, które sprawują opiekę nad dzieckiem przebywające na urlopie macierzyńskim lub rodzicielskim oraz wracające do pracy chroni Kodeks pracy. Tym samym pracodawca, z wyłączeniem pewnych wyjątkowych sytuacji, nie może zwolnić pracownika. Wyjątkowymi sytuacjami jest upadek firmy lub jej likwidacja, gdyż wówczas stosunek pracy ulega wygaśnięciu. Wiele młodych matek obawia się, że po powrocie z urlopu pracodawca przydzieli im niższe stanowisko, niż zajmowały jeszcze przed urodzeniem dziecka. Jednak zgodnie z przepisami zawartymi w Kodeksie pracy ma on obowiązek przydzielenia pracownika na stanowisko, które było przez niego dotychczas obsadzone. W przypadku, gdy z różnych względów jest to niemożliwe, wówczas obowiązkiem pracodawcy jest przydzielenie matki na stanowisko, według jej kompetencji zawodowych. Pracodawca może jednak zdecydować się na wypowiedzenie zmieniające, jednak musi być ono odpowiednio przez niego uargumentowane oraz zatwierdzone przez pracownika wracającego do firmy.

Kontrowersyjne może być prawo pracodawcy do wręczenia wypowiedzenia pracownikowi zaraz po jego powrocie do pracy. Z uwagi na fakt, że okres ochronny obowiązuje w czasie urlopu macierzyńskiego i wygasa z dniem powrotu do pracy, teoretycznie pracownik może zostać zwolniony w pierwszych dniach pracy po przerwie. Niemniej jednak takie sprawy zgłaszane są do sądu pracy i wówczas pracodawca musi dowieść, że wręczone wypowiedzenie nie wpływa na naruszenie praw pracownika do uprawień rodzicielskich.

Radca prawny Olsztyn o przerwie na karmienie 

Kobieta, która karmi dziecko piersią, ma prawo do skorzystania z płatnej przerwy, która wynosi dwa razy po pół godziny (art. 187 Kodeksu pracy). Co istotne, przerwy można ze sobą łączyć. Osoba opiekująca się dzieckiem, które nie ukończyło 4 roku życia, nie może zostać zmuszona do pracy w nadgodzinach lub w porze nocnej. Szef nie może jej także nakazać wyjazdu w delegację.

Należy pamiętać, że obowiązkiem kobiety powracającej do pracy po urlopie macierzyńskim jest poinformowanie pracodawcy. Chęć powrotu do obowiązków zawodowych musi być zgłoszona z wyprzedzeniem. Według obowiązującego prawa musi zostać dostarczony najpóźniej tydzień przed końcem urlopu.

Zasady Kodeksu pracy powinny być respektowane wobec każdej kobiety, która po przerwie związanej z narodzinami dziecka wraca do pracy. Jednak w przypadku, gdy pracodawca nagina przepisy lub ich nie przestrzega, konieczne może być zgłoszenie tej sprawy do Państwowej Inspekcji Pracy lub wniesienie sprawy do sądu pracy. Koniecznie zgłoś się także po pomoc do radcy prawnego Olsztyn.